Zawrat – informacje, ciekawostki, panorama

Jedna z najpopularniejszych tatrzańskich przełęczy. Bardzo ciekawa propozycja wycieczki i punkt początkowy Orlej Perci.

Zawrat to przełęcz położona na wysokości 2159 m n.p.m. pomiędzy Zawratową Turnią a Małym Kozim Wierchem, w tak zwanej wschodniej grani Świnicy. Ma postać wąskiego wcięcia w grani, na którym jest jednak miejsce na odpoczynek dla kilkunastu osób. Na północ spod przełęczy opada dobrze widoczny Zawratowy Żleb w kierunku Doliny Gąsienicowej, na południe trawiasto-piarżyste zbocza w kierunku Zadniego Stawu w Dolinie Pięciu Stawów Polskich.

JAK DOTRZEĆ

Na Zawrat wejść możemy z dwóch stron: z Doliny Gąsienicowej lub z Doliny Pięciu Stawów Polskich i pod względem trudności opcje te różnią się od siebie bardzo mocno. Trzeci wariant dostania się na przełęcz – szlakiem ze Świnicy – jest aktualnie niedostępny. W maju 2018 powyżej jego przebiegu doszło do potężnego obrywu skalnego z Niebieskiej Turni, od tego czasu trasa jest zamknięta dla ruchu turystycznego.

Niebieski szlak z Hali Gąsienicowej biegnie obok Czarnego Stawu Gąsienicowego, a następnie Zmarzłego Stawu, nazywanego niekiedy Zmarzłym Stawem pod Zawratem. Powyżej tego niewielkiego jeziorka ścieżka staje się bardziej stroma, przez piargi doprowadzając nas do końcowego podejścia na przełęcz. Trasa wiedzie wypiętrzeniem na lewo od Zawratowego Żlebu, cały czas po skałach ubezpieczonych licznymi łańcuchami i klamrami. Na Zawrat wchodzimy po nieco ponad 2 godzinach wędrówki od schroniska „Murowaniec”.

Wariant prowadzący z Doliny Pięciu Stawów Polskich jest znacznie łagodniejszy. Praktycznie cały odcinek od Wielkiego Stawu ma postać wyłożonej kamieniami, wygodnej ścieżki i dostępny jest nawet dla początkujących turystów. Zgodnie z układem doliny, trasa biegnie najpierw na zachód, by w jej górnej części skręcić w prawo na północ. Idziemy dalej zboczami Kołowej Czuby z ładnymi widokami na Zadni Staw Polski. Siodło przełęczy osiągamy po ok. 1 godzinie i 40 minutach ze schroniska w Pięciu Stawach.

Panorama z Zawratu na południe jest dość ograniczona ze względu na górujące nad nim skalne ściany. Spojrzeć możemy w kierunku początkowego fragmentu Orlej Perci z widocznym Małym Kozim Wierchem, ciekawie prezentują się odległe szczyty Tatr Wysokich, m.in. Krywań, Rysy, Wysoka czy Gerlach.

Szlak na Zawrat z Hali Gąsienicowej.

CIEKAWOSTKI

* Słowo Zawrat oznacza najprawdopodobniej stromą przełęcz. Pochodne tej nazwy funkcjonują także w innych miejscach w Tatrach, przykładowo: przełęcz Zawracie pod Wołowcem lub Przełęcz nad Zawratami pomiędzy Banówką a Hrubą Kopą.

* W przeszłości dużym powodzeniem cieszyła się wycieczka z Zakopanego przez Zawrat do Morskiego Oka. Taka trasa możliwa jest do przejścia również dziś.

* Podchodząc na Zawrat z Doliny Gąsienicowej, we wschodnich ścianach Zawratowej Turni dostrzec możemy figurkę Matki Boskiej, umieszczoną tu w 1904 roku przez ks. Walentego Gadowskiego (współtwórcy szlaku przez Orlą Perć).

* Zimowe podejście na Zawrat prowadzi bezpośrednio przez Zawratowy Żleb (inaczej niż znakowany szlak turystyczny).

Podoba Ci się ten wpis? Opisy kilkudziesięciu miejsc w polskich Tatrach wraz ze zdjęciami i opracowaniami topograficznymi znajdziesz w e-booku „Vademecum Tatrzańskie”.