Giewont – historia krzyża (film)

Fragment filmu dokumentalnego „1819 kg wiary”, poświęconego historii krzyża na Giewoncie.

Propozycja postawienia krzyża na Giewoncie po raz pierwszy publicznie padła w 1900 roku. Wyszła ona podczas kazania z ust proboszcza zakopiańskiego, księdza Kazimierza Kaszelewskiego i była odpowiedzią na prośby górali, z którymi się wcześniej spotykał. Przed zamówieniem krzyża przeprowadzono test w celu ustalenia jego wysokości, wystarczającej do tego, aby był widoczny z Zakopanego. Polegał on na umieszczeniu na szczycie zbitych w krzyż dwóch drewnianych żerdzi, do których przybito deski dla zwiększenia szerokości. Wysoka na 10,5 metra konstrukcja była dostrzegalna z zakopiańskich ulic.

Wykonanie krzyża powierzono krakowskiej fabryce Józefa Góreckiego. 3 lipca 1901 roku 400 żelaznych elementów o łącznej wadze 1819 kg wwieziono wozami konnymi na Halę Kondratową, skąd zostały wniesione na szczyt Giewontu. Sam montaż krzyża na betonowej podstawie trwał 6 dni. Pracowali przy nim pracownicy Góreckiego (pod jego osobistym nadzorem) oraz 6 górali. Ostatecznie wysokość krzyża wyniosła 17,5 metra, z czego 2,5 metra wbite zostało w skały, zaś długość ramienia poprzecznego 5,5 metra.

19 sierpnia 300 osób wzięło udział w uroczystej procesji na szczyt, podczas której poświęcenia krzyża dokonał ks. kanonik kanclerz Władysław Bandurski.

Telewizja Polska zrealizowała film dokumentalny poświęcony historii krzyża na Giewoncie. Niestety, w sieci dostępny jest tylko jego fragment. Jest on jednak na tyle ciekawy i warty pokazania, że zamieszczamy go poniżej. Jeśli ktoś z Was ma dostęp do całego dokumentu, prosimy o kontakt.