Dolina Kościeliska

Jedna z najpiękniejszych i najpopularniejszych tatrzańskich dolin.

Dolina Kościeliska położona jest w Tatrach Zachodnich, w pobliżu osiedla Kiry. Ma ok. 9 km długości, co czyni ją drugą (po Chochołowskiej) najdłuższą doliną w polskich Tatrach. Posiada liczne odgałęzienia, m.in. Dolinę Miętusią, Dolinę Tomanową, Dolinę Pyszniańską czy Wąwóz Kraków. Sama Dolina Kościeliska stanowi długi wąwóz skalny. Wznoszące się ponad nią formacje wapienne tworzą ciekawe kształty, a kilku miejscach zbliżając się do siebie na niewielką odległość. Miejsca te nazwane są Kościeliskimi Bramami (Niżnią, Pośrednią i Wyżnią).

Dnem doliny płynie Kościeliski Potok, którego malownicze kaskady podnoszą atrakcyjność tego miejsca. Budowa geologiczna otoczenia doliny związana z występowaniem skał osadowych umożliwiła powstanie jednego z jej największych walorów – systemu jaskiń, z których pięć udostępniono dla ruchu turystycznego. Są to: Jaskinia Mroźna, Jaskinia Mylna, Jaskinia Raptawicka, Jaskinia Obłazkowa i Smocza Jama.

Dawniej Dolina Kościeliska była ważnym ośrodkiem przemysłu hutniczego. Wydobywano tu srebro, miedź, antymon, a od końca XVIII w. głównie żelazo. Na polanie Stare Kościeliska znajdowała się kuźnia, chaty robotników i kościółek, od którego pochodzi nazwa doliny. Dolina Kościeliska stanowiła także popularny szlak kupiecki – przez Tomanową Przełęcz transportowano towary na Słowację. Sprzyjało to prowadzeniu wszelkiego rodzaju działalności zbójnickiej, z którą związane są nazwy niektórych formacji w dolinie: Zbójnicka Turnia, Zbójnicki Stół czy Zbójnickie Okna.

Przez turystów tereny te odwiedzane były już w XVIII wieku, a w kolejnych latach Dolina Kościeliska szybko stała się jedną z najpopularniejszych tras wędrówek w Tatrach. Wyjątkowy krajobraz doliny był także inspiracją dla wielu artystów. Pisali o niej m.in. Walery Eljasz-Radzikowski, Kazimierza Przerwa-Tetmajer i Stefan Żeromski, pojawiała się również na licznych malowidłach.

Dziś Dolina Kościeliska to obok Morskiego Oka i Giewontu chyba najczęściej odwiedzane miejsce w polskich Tatrach. Zwłaszcza w sezonie letnim okupują ją tłumy turystów, co znacznie utrudnia delektowanie się ciszą i klimatem doliny. W jej górnej części, na Małej Polance Ornaczańskiej (dawnych terenach Hali Ornak) zbudowano w 1948 roku schronisko turystyczne. Dolina Kościeliska sama w sobie stanowić może ciekawy cel wycieczki, jak również być punktem wyjścia w wyższe partie gór. Wychodzą z niej szlaki m.in. na Czerwone Wierchy. Będąc w dolinie, warto odwiedzić także jej jaskinie, malowniczy Wąwóz Kraków, położony nieopodal schroniska Smreczyński Staw lub piękną widokowo Halę Stoły.

Początek doliny

Tagi: Ciemniak dolina Dolina Kościeliska historia Jaskinia Mroźna jaskinie przewodnik schronisko Smreczyński Staw Tatry Zachodnie Wąwóz Kraków