41 lat temu Polacy jako pierwsi weszli zimą na Mount Everest!
17 lutego 1980 roku Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki jako pierwsi ludzie zdobyli zimą najwyższy szczyt świata.
Plan narodowej wyprawy, której celem miało być zimowe wejście na Mount Everest (8848 m n.p.m.) zatwierdzony został w 1977 r. Rok później kierownik wyprawy Andrzej Zawada udał się do Nepalu i Pakistanu po zezwolenie na zorganizowanie wyprawy w sezonie 1979-80. Zostało ono wydane 22 listopada 1979 r., a w grudniu Polacy wylecieli w Himalaje.
Na początku stycznia 1980 r. ukończono budowę bazy i zakładanie pierwszych obozów. 15 stycznia zespół w składzie Ryszard Gajewski, Maciej Pawlikowski i Krzysztof Żurek założył trzeci obóz na wysokości 7150 m n.p.m. Kluczowym zadaniem było jednak założenie obozu czwartego powyżej Przełęczy Południowej. Z powodu złych warunków pogodowych (huraganowy wiatr) i koniecznej przerwy w akcji górskiej, sztuka ta udała się dopiero 13 lutego.
15 lutego wygasło wydane przez władze Nepalu pozwolenie na atak szczytowy. Po kontakcie radiowym zostało ono na szczęście przedłużone na kolejne dwa dni. To miała być ostatnia szansa na zdobycie szczytu.
16 lutego Krzysztof Wielicki i Leszek Cichy wyszli do góry, spędzając noc na Przełęczy Południowej. Następnego dnia ruszyli w kierunku wierzchołka, stając na nim o godzinie 14:25 jako pierwsi ludzie na świecie zimą. Droga na szczyt była trudna i niezwykle męcząca. Dość powiedzieć, że Wielicki zmagał się z bólem stóp, które odmroził podczas wcześniejszych wspinaczek. „Gdyby to nie był Everest, pewnie byśmy nie weszli” – komentował później Cichy.
Na dachu świata Polacy zostawili różaniec od Jana Pawła II, drewniany krzyżyk upamiętniający śmierć filmowca Staszka Latałły w czasie wyprawy na Lhotse w 1974 r. oraz termometr rejestrujący temperatury minimalne.
Dokument TVP Historia poświęcony pierwszemu zimowemu wejściu na Mount Everest: